Op welke momenten heb jij je telefoon in je buurt? In bed, aan tafel, met vrienden, in de bar, op het strand, op het toilet. Misschien kan ik beter vragen wanneer je je telefoon niet in de buurt hebt. Wanneer ben jij offline?
Verwachtingen bijstellen
Toen ik net voor mezelf ging werken, ging ik op vakantie naar Kaapverdië. Midden in de hectiek van een eigen bedrijf opstarten, ging ik er even tussenuit. Ik ‘mocht’ hierheen van mezelf in deze fase van Bij Eva als ik ook iedere dag een uurtje zou werken. Dus voor het eerst van mijn leven ging mijn laptop mee op vakantie. Mocht je nu denken: ‘Uhm workaholic-alert!’, Dat klopt. Misschien ben ik dat inmiddels wel een beetje geworden. Maar: wel precies op de manier die voor mij fijn voelt. Enfin, terug naar Kaapverdië.
Bij mijn dagelijkse uurtje werken op vakantie hoorde ook mails bijwerken, social media bijhouden etcetera. Een klein probleempje…de Wifi daar was zo slecht dat ik amper een Whatsappje kon sturen. Laat staan activiteiten die iets meer van het netwerk vragen zoals mails, website of social media. Zat ik dan met mijn goede voornemens. Eerst werd ik even erg onrustig: Wat ontzettend onhandig. Planning in de war. Van alles voor niets voorbereid. Zoveel kostbare tijd verloren. Maar al snel verdween dat gevoel gelukkig. Want is quality time zonder beeldschermen niet áltijd belangrijker dan wat dan ook? En zou het toeval zijn dat ik deze vakantie graag een story wilde schrijven over offline zijn en de voordelen daarvan? Zo van: je kunt hier pas echt goed over schrijven als je weet wat het is. Niet als je zelf continu hartstikke online bent. Nou, ik dat is dus wel gelukt. En al heel snel vond ik dat dus eigenlijk ook heel fijn.
Offline zijn geeft rust
Al na een dag merkte ik verschil. Online zijn wanneer ik wilde was geen optie en dat gaf zoveel rust. Niet ieder vrij moment checken of er een appje, mailtje, like, comment of ander bericht binnen is. Om me heen kijken als lief even naar de wc is in plaats van telefoon checken. Niet direct alles hoeven opzoeken wat ik even niet weet. Gewoon aankijken wat het weer zal zijn morgen. Wat vandaag niet kan, kan morgen ook. Heerlijk. Ik sliep meer, las drie boeken en nam alles in me op.
Buiten dat ik persoonlijk dus merkte dat het heel fijn was om niet ieder moment online te zijn, is er inmiddels ook voldoende onderzoek gedaan naar de effecten van ons ‘apparatengedrag’. In het boek ‘De kracht van betekenis’ wordt beschreven dat uit onderzoek is gebleken dat toenemende depressie, eenzaamheid en zelfs suïcidaal gedrag onder studenten deels verklaard kan worden door toenemende sociale onthechting. Deze toenemende sociale onthechting is weer deels te verklaren doordat we veel meer tijd besteden aan smartphones, televisie en computers en minder aan het aangaan en/of onderhouden van betekenisvolle relaties. We groeien meer dan vroeger uit elkaar, terwijl juist verbinding met anderen één van de belangrijkste voorspellers is voor geluk en een zinvol leven.
Verbinding met anderen
Tot op zekere hoogte denk ik dat iedereen die dit leest dit effect ook wel zal herkennen. Een avond samen met voor ons belangrijke mensen, een goed gesprek en aandacht voor elkaar voelt de volgende ochtend als zoveel waardevoller en fijner dan een avondje Facebook/Instagram en mails wegwerken. Er is in het laatste geval misschien wel meer sociale interactie met meerdere mensen, maar het is geen echt, diepgaand contact. En dat hebben we zo nodig om echt goed te voelen.
Ik zag een filmpje van Simon Sinek wat hier goed bij aansluit. Hij zegt dat het aangaan van diepe, betekenisvolle relaties in de weg gestaan wordt door het veelvuldig gebruik van apparaten en social media. In een interview legt hij uit dat er dopamine vrijkomt bij het ontvangen van een bericht, like, comment, eigenlijk altijd als onze telefoon trilt of geluid maakt. Dopamine is het hormoon dat ook vrijkomt als verslaafden gokken, drugs gebruiken of roken. Ons gebruik van technologie is een verslaving geworden. Het is troostend, biedt afleiding, geeft vaak onmiddellijke beloning. Allemaal eigenschappen die andere verslavingen ook hebben. We hebben technologie alleen nog niet als zo gevaarlijk bestempeld. Terwijl het dat wellicht wel is.
Innovatie begint met rust
Offline zijn geeft zoals gezegd rust. Het geeft de mogelijkheid in het hier en nu te zijn. Zoals Simon Sinek zegt: innovatie begint met rust. En dat is zo waar. Het is niet voor niets dat onze beste ideeën vaak ontstaan onder de douche, tijdens het stofzuigen of als we in bed liggen. Dan ontstaat er ruimte, ontstaan er mogelijkheden en hebben onze hersenen de kans om echt even zelf aan de slag te gaan, zonder dat wij ze de hele tijd bezighouden en volstoppen met prikkels en informatie.
Natuurlijk is technologie niet meer uit ons leven weg te denken en natuurlijk heeft het ook ontzettend veel voordelen. Wel denk ik dat we allemaal de verantwoordelijkheid mogen nemen om een balans te vinden tussen leven en technologie. Zodat we van beiden de vruchten kunnen plukken. The best of both worlds kunnen vinden. Zodat het onze quality time niet in de weg staat. Zodat het een aanvulling is op wat we belangrijk vinden in het leven en geen vervanging is.
Een betere balans
Deze balans betekende voor mij dat ik op vakantie wel een story kon schrijven en wel dagelijks iets kon posten op social media en mijn familie hier en daar een jaloersmakende foto kon sturen, maar het betekende vooral dat ik kon genieten van het daar zijn. Vooral deze rust heb ik gebruikt voor nieuwe inspiratie en ideeën. En ik heb ook iets van dit offline gedrag weer mee naar huis genomen. Mijn telefoon leg ik nog iets vaker dan ik al deed weg. Ik hoef niet altijd bereikbaar te zijn. Morgen is ook goed. En anders overmorgen. Want vandaag ben ik aan het leven.
Liefs Eva
